Ο Μαρξ.... με ολίγον Philip Dick

Τι είναι άραγε ο Μαρξισμός;

Γιατί άραγε μια τέτοια θεωρητική κατασκευή (φιλοσοφική και επιστημονική) άσκησε τέτοια επίδραση και διαμόρφωσε την ιστορία του προηγούμενου αιώνα ;

Τελικά ο Μαρξ ήταν σωστός ή λάθος ;

Χρειαζόμαστε σήμερα τον Μαρξισμό ;

Πολλά και δύσκολα ερωτήματα. Μερικά ίσως αναπάντητα ακόμα και για ειδικούς πόσο μάλλον για ένα ερασιτέχνη φανατικό αναγνώστη σαν εμένα που το κύριο χαρακτηριστικό του είναι απλά η περιέργεια.

Για αυτό στο πρώτο ερώτημα που έβαλα, θα χρησιμοποιήσω ως απάντηση τα λόγια ενός μη ειδικού, ενός ανθρώπου που πάντα έψαχνε να βρει ερωτήματα με μόνο του όπλο την ακούραστη επιμονή του να διαβάζει. Του μακαρίτη Βασίλη Ραφαηλίδη.

Ο Μαρξισμός λέει δεν είναι τίποτα άλλο από μια απόπειρα να δοθούν απαντήσεις σε ερωτήματα παλιά όσο και οι μούμιες των Φαραώ. 

Κύριος άξονας είναι το ερώτημα " πως συντελείται η εκμετάλλευση του ανθρώπου από τον άνθρωπο ;".

Από τότε κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι και χύθηκε πολύ αίμα στο χώμα. Είδαμε "σοσιαλιστικά" πειράματα που ο Θεός να τα κάνει σοσιαλιστικά. 

Σήμερα βιώνουμε στο πετσί μας διάφορα άλλα καπιταλιστικού τύπου πειράματα. Δεν γίναμε τελικά ευτυχέστεροι με την φιλελεύθερη καπιταλιστική οικονομία. Ο κύριος Φρίντμαν πήρε ένα βραβείο Νόμπελ ως ανταμοιβή για την προσφορά "επιστημονικού" υποβάθρου στις ακραία εκμεταλλευτικές και απάνθρωπες πρακτικές του "Κεφαλαίου". Δεν είχε αντίλογο εξάλλου. Ο μόνος του αντίπαλος ήταν ένα ακραία γραφειοκρατικό μόρφωμα που προσπαθούσε απεγνωσμένα να αυτοαναπαραχθεί βυθίζοντας σε σοσιαλιστική δυστυχία τους υπηκόους του. Που καιρός για θεωρία; 

Ένα καθεστώς που είχε τόση σχέση με τον Μαρξ όση και η γάτα με την άλγεβρα. 

Σήμερα άραγε χρειαζόμαστε τον Μαρξ και τα ερωτήματά του ;

Αναμφισβήτητα ΝΑΙ λέω εγώ. Η εκμετάλλευση του ανθρώπου από άνθρωπο έχει πλέον αναχθεί σε τέχνη και όσο πάει γίνεται γίνεται περισσότερο απροκάλυπτη και αισχρή.  
Μήπως τελικά και εμείς ξυπνήσαμε από το καπιταλιστικό μας μικρομεσαίο όνειρο και σαν τον  ήρωα του Φίλιπ Ντικ τον Douglas Quail θυμηθήκαμε όλα όσα μας είχαν βάλει να ξεχάσουμε ;;;

Αυτός πρέπει να είναι και ο ρόλος των αριστερών κομμάτων. Να μας....... επαναφέρουν. Να εμπλακούν και να επεξεργαστούν θεωρητικά αυτήν την αντίφαση. Πρέπει να συνδέσουν και να επαναπροσανατολίσουν την μαρξιστική θεωρία στην σημερινή εποχή. Αλλιώς απλά είναι μέρος του συστήματος και περιορίζονται σε αντανακλαστική κριτική χωρίς ουσιαστική προσφορά εναλλακτικών. 

Ο Μαρξισμός είναι επίκαιρος όσο ποτέ. Αλλά όχι ο "ταριχευμένος" Μαρξισμός της Παπαρήγα και του Μεντρέκα που στην ουσία απλά αναπαραγάγουν από όσο κατάλαβα ένα "μαρξιστοειδές" μόρφωμα, εφεύρεση του Στάλιν.

Τέτοιες προσπάθειες γίνονται, αλλά είναι ανώφελες όσο τα αριστερά κόμματα δεν προσπαθούν να τις ενσωματώσουν, να τις επεξεργαστούν στο θεωρητικό τους μέρος και να τις προσφέρουν ως προοπτική. 

"Βλέπετε, ο άνθρωπος, σε αντίθεση με τα ζώα, οφείλει να γνωρίζει τι είναι αυτό που πραγματοποιεί ως αποτέλεσμα των ενεργειών του και με ποιον τρόπο μπορεί να το πετύχει...."

Αυτό είναι απόσπασμα από μια συνέντευξη του Β.Α. Βαζιούλιν, ενός από τους μεγαλύτερους στοχαστές της εποχής μας, ο οποίος προσπαθεί να προσφέρει μια διαφορετική προοπτικής σε όλη αυτήν την κατάσταση που έχει περιέλθει η σημερινή αριστερά.

Αντιγράφω ένα ακόμα απόσπασμα από τα λόγια του :

 "........Η κατάσταση έχει ως εξής: τα κόμματα που έχουν έναν πραγματικά αριστερό - κομμουνιστικό προσανατολισμό δεν λαμβάνουν υπόψη τους τις αλλαγές που έχουν μεσολαβήσει από την εποχή των Μαρξ -Ένγκελς αλλά και του Λένιν. Απ' την άλλη, τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα είτε προσποιούνται είτε πραγματικά πιστεύουν ότι μετά τους Μαρξ - Ένγκελς - Λένιν ο κόσμος έχει αλλάξει τόσο πολύ, ώστε τίποτα δεν ευσταθεί από τη θεωρία του μαρξισμού.

Φτάνουμε σε μια απόσπαση των δυο πλευρών της αντίθεσης: τα μεν κόμματα κομμουνιστικού προσανατολισμού αγνοούν τις αλλαγές που έχουν επέλθει, τα δε σοσιαλδημοκρατικά και σοσιαλιστικά απολυτοποιούν αυτές τις αλλαγές και δεν βλέπουν τα κοινά σημεία που υπάρχουν στη σημερινή εποχή και στην εποχή των Μαρξ, Ένγκελς, Λένιν.

Γι' αυτό αφενός τα πρώτα, στην ουσία, αποκόβονται απ' τη ζωή επαναλαμβάνοντας στοιχεία από το έργο των Μαρξ, Ένγκελς, Λένιν χωρίς την παραμικρή αλλαγή. Μερικά μάλιστα από αυτά, τα πιο αριστερά, εμμένουν χωρίς ουσιώδεις αλλαγές σε θέσεις του Στάλιν ή του Τρότσκι ή κάποιων άλλων μαρξιστών, ανάλογα με τον προσανατολισμό τους.

Τα δεύτερα (τα σοσιαλδημοκρατικά), στο όνομα των αλλαγών που έχουν γίνει, αρνούνται την κομμουνιστική προοπτική, θεωρούν ότι ο σοσιαλισμός είναι ανέφικτος και ότι δεν μπορούμε να στηριζόμαστε στους Μαρξ, Ένγκελς, Λένιν (και πολύ περισσότερο στον Στάλιν)...."

----------------------------------

Είναι μια τροφή για σκέψη ........

Ολόκληρη η συνέντευξη στο Radical Desire αλλά και εδώ για όποιον επιθυμεί περισσότερη εμβάθυνση στα όσα λέει ο Βαζιούλιν.